Artykuły o Małych Ludach Północy - Arktyka.org

Arktyka.org - Serwis o małych ludach Północy

Serwis o Małych Ludach Północy

Jesteś autorem tekstu?
Chcesz zamieścić artykuł?
Skontaktuj się »


Artykuły


Praktycznie ludność Alaski stale rosła (rozpatrując przyrost na przestrzeni dekad: 1920, 1930, 1940 itd.) z jednym gwałtownym spadkiem na początku XX wieku, kiedy to skończyła się sławna gorączka złota na Alasce i poszukiwacze masowo zaczęli opuszczać niegościnne, wilgotne i nie oferujące podstawowych wygód tereny alaskanskiego interioru.

Oto jak przebiegały zmiany alaskańskiej populacji na przestrzeni lat i jakie sią prognozy na przyszłe oraz co z tego wynika.

więcej | 16.12.2015 r.

Jednym z podstawowych, należy dodać, tradycyjnych zajęć Grenlandczyków jest rybołówstwo, dlatego wśród kamiennych figur, które można napotkać błądząc po wyspie nie mogło zabraknąć postaci bogini morza Seide, do której rybacy zwykli zwracać się z prośbą o pomoc, chcąc zapewnić sobie pomyślny połów. Woda jest jednym z żywiołów, które mają wpływ na życie Grenlandczyków, przede wszystkim ich gospodarkę.
Zapiski Marii Dybowskiej z pobytu na Grenlandii ...

więcej| 21.01.2014 r.

Przedstawiamy raport dotyczący danych statystycznych Inuitów kanadyjskich. Raport został opublikowany przez Inuit Tapiriit Kanatami (ITK) organizację, która zrzesza 55000 Eskimosów żyjących w 53 wspólnotach na całym regionie Inuvialuit czyli Kanadyjskim Terytorium Północno-Zachodnim, Nunavut, Nunavik (Północny Quebec) i Nunatsiavut (Północny Labrador) oraz rozległych regionach Polarnych, nazywanych przez Eskimosów Nunangat. ITK założona została w 1971 roku i reprezentuje oraz wspiera interesy Eskimosów na różnych płaszczyznach - społecznej, kulturowej a także politycznej.

więcej | 29.03.2013 r.

Itelmeni zamieszkują zachodnie wybrzeże półwyspu Kamczatka w Federacji Rosyjskiej. Jest to najstarszy tubylczy lud Półwyspu, którego liczbę szacuje się obecnie na 1450 osób i który zachował swój język oraz tradycyjny styl życia. Zamieszkuje w przeważającej większości region w pobliżu miejscowości Tigil i Kovran. Utrzymują się generalnie z polowań, połowów na łososia, zbieractwa roślin jadalnych. W zimie natomiast korzystają z tradycyjnych środków transportu - psich zaprzęgów i sanek.
Zapraszamy na tekst Marii Dybowskiej poświęcony językowi itelmeńskiemu ...

więcej | 12.10.2012 r.

Rosjanie byli pierwszymi przybyszami, którzy zjawili się na Wyspach Komandorskich bezpośrednio po Ich odkryciu. Aleuci zostali na nie przewiezieni w 1828 roku z Wysp Aleuckich (Attki i Attu) przez rosyjsko - amerykańską kompanię w celu zasiedlenia odkrytych wysp i doglądania polowania na morskie ssaki.
Aleuci wrócili więc teoretycznie do miejsca, z którego ok. 9000 lat temu wyruszyli w kierunku Ameryki, badania prowadzone przez archeologów i antropologów wskazują na nich jako rdzennych mieszkańców Wysp Komandorskich. Ale ponowne zasiedlanie tych wysp przebiegało niezwykle brutalnie. Zachowały się drastyczne opisy z nim związane. Maria Dybowska.

więcej | 07.03.2012 r.

Słowo od autora - Stanisław Cieślik: Czytając ten tekst po 8 latach od napisania zdaję sobie sprawę, że zawiera wiele uchybień. Nie łatwo było zdobyć materiały z uwagi na to, że większość książek i opracowań dotyczących interesującego mnie tematu, które odnalazłem w bibliotekach, było wydanych w języku rosyjskim. Ponadto teksty, na których się opierałem były pisane w różnych latach (epokach ustrojowych) i przez różnych autorów. Stąd mam wrażenie, że niektórzy z nich pisząc o narodach Rosji (bądź ZSRR) musieli zwracać uwagę na występującą cenzurę lub wyrażali niekiedy własną opinię na temat wydarzeń u naszych wschodnich sąsiadów. Mogą więc pojawiać się pytania na temat ich pisarskiej obiektywności.

więcej | 16.11.2010 r.


Dość spory "problem" stanowią obecnie ludy tubylcze regionów Północy, których tradycyjny rytm życia został zburzony bądź zaburzony przez ingerencję kolonizatorów i zderzenie odmiennych kultur. Problem ten występuje praktyczne na obszarze całej Arktyki, choć odnosi się również (a być może nawet i w szczególności) do innych rdzennych nacji. W naukach etnologicznych nazywany jest akulturacją ...

więcej | 23.09.2010 r.

W roku 1953 i 1955 rząd kanadyjski przeprowadził eksperyment zasiedlenia najdalszych krańców Dalekiej Północy. Operacja została przeprowadzona relokując społeczności tubylcze z Pond Inlet i Inukjuak (dawniej Port Harrison).
Mimo protestów Eskimosów, w roku 1953 na miejsce Resolute Bay dotarły 23 osoby i 27 psów. Program relokacji w początkowej fazie odbył się bez zapewnienia na miejscu niezbędnej infrastruktury. Kontrowersje w tej sprawie trwały od samego początku i w roku 1996 rząd Kanady zdecydował się wypłacić Eskimosom odszkodowanie w wysokości 10 milionów $. Teraz do tej kwoty dołączył również oficjalną notę z przeprosinami.

więcej | 25.08.2010 r.

Dzisiejsi Eskimosi Labradorscy wywodzą się z tak zwanej kultury Thule. Na teren Półwyspu przybyli stosunkowo niedawno, bo w drugiej połowie XV w., czyli na krótko przed Europejczykami. W odróżnieniu od pozostałych grup kanadyjskich Eskimosów, Inuici Labradorscy bardzo wcześnie zetknęli się z białymi kolonizatorami. Pierwsze spotkania miały miejsce już koło 1760 roku. Znaczący wpływ na kontakty między Inuitami Labradorskimi a Białymi mieli osiadli w Nowej Fundlandii i Labradorze Bracia morawscy. Dzisiaj teren ten nazywany jest Nunatsiavut a Inuici posiadają szeroką autonomię.

więcej | 31.05.2010 r.

Niewielu z nas miało okazję oglądać niedźwiedzia polarnego w warunkach naturalnych. Niegościnne tereny Arktyki nie sprzyjają tego typu obserwacjom. Ze względu na olbrzymie terytorium na jakim występują, jak również samotny tryb bytowania, nie lada problem sprawiają one również naukowcom, którzy prowadzą analizy, statystyki i badania nad tymi ssakami.
Niniejszy artykuł ma na celu przybliżyć nieco sylwetkę tego największego drapieżnika Arktyki.

więcej | 12.01.2010 r.

Słowo od autora - Stanisław Cieślik: Czytając ten tekst po 8 latach od napisania zdaję sobie sprawę, że zawiera wiele uchybień. Nie łatwo było zdobyć materiały z uwagi na to, że większość książek i opracowań dotyczących interesującego mnie tematu, które odnalazłem w bibliotekach, było wydanych w języku rosyjskim. Ponadto teksty, na których się opierałem były pisane w różnych latach (epokach ustrojowych) i przez różnych autorów. Stąd mam wrażenie, że niektórzy z nich pisząc o narodach Rosji (bądź ZSRR) musieli zwracać uwagę na występującą cenzurę lub wyrażali niekiedy własną opinię na temat wydarzeń u naszych wschodnich sąsiadów. Mogą więc pojawiać się pytania na temat ich pisarskiej obiektywności.

więcej | 07.11.2009 r.

Do napisania poniższego artykułu skłoniły mnie dwa fakty. Pierwszy to informacja, która ukazała się w kanadyjskim serwisie internetowym CBC ukazująca stan obecny. Drugi fakt to lektura Farley'a Mowat'a pt. "Ginące plemię", której akcja rozgrywa się tuż po II Wojnie Światowej. Chciałbym zatem przedstawić kilka informacji na temat roli i liczebności reniferów na terenach ich występowania. Analiza jest jedynie przyczynkiem do głębszych rozważań i bardziej szczegółowych raportów, które mam nadzieję znajdą miejsce na łamach tego portalu.

więcej | 26.08.2009 r.

Kraina Dene - płyniemy przez potężną rzekę Mackenzie lub też Deh Cho, jak nazywa się ją na Północy, pośrodku Zachodniej Arktyki, przez tereny Metysów i Narodu Dene. Na zachodzie wznoszą się Góry Mackenzie, gdzie żyją leśne karibu, niedźwiedzie Grizzly, białe górskie owce, wilki, rysie i wiele innych dzikich zwierząt. Na wschodzie, setki kilometrów północnego lasu poprzeplatane są niezliczonymi rzekami i jeziorami.
Cree, Chippewyan, Północni i Południowi Slavey, Dogrib i Gwich'in, mieszkają tutaj ...

więcej | 15.01.2009 r.



Szerokie spektrum zagadnień związanych z ludami rejonu arktycznego i subarktycznego powoduje, iż obok tematów ściśle powiązanych z autochtonami tych regionów, pojawiać się będą również teksty o nieco innej tematyce. Głośnym echem odbija się obecnie problem globalnego ocieplenia, które bezpośrednio przekłada się nie tylko na jakość ale i styl życia Ludów Północy. Te problemy 'makro', dotyczące Arktyki, jak i wiele cech wspólnych dla wszystkich autochtonów Północy zostały zaszeregowane jako tematy ogólne i można je znaleźć pod poniższym linkiem.

test
Tematy ogólne

Z uwagi na to, iż różne 'kraje arktyczne' prowadzą odmienną politykę wobec tego regionu oraz posiadają w różnym stopniu rozwiniętą infrastrukturę i plany zagospodarowania Północy, poniższy podział został dokonany regionalnie - według mapy.

Ameryka Azja
Teksty Teksty Teksty Teksty
Grenlandia Europa

Nie udało się uniknąć pewnych punktów stycznych między poszczególnym krajami jednak samo życie pokazuje, że polityczne podziały i granice państwowe nie stanowią już takiej bariery jak w czasach zimnej wojny. Natomiast nowe możliwości komunikacji i aktywizacja tubylczych społeczności łączą je jak nigdy dotąd. Zatem ów podział przyjmijmy umownie jako bardziej porządkujący układ portalu, niż stricte odnoszący się do rzeczywistości.



Arktyka

Zobacz fascynujący świat lodu na filmach

Arktyka

Wspaniałe zdjęcia, surowość i piękno dzikiej przyrody

Zobacz »



Serwis Arktyka.org
patronem medialnym książki

Lot do Bieguna Północnego

Roald Amundsen
Lot do Bieguna Północnego

Wydawnictwo CM (Ciekawe Miejsca.net) wznowiło opis jednej z najważniejszych wypraw w historii lotnictwa i badań nad Arktyką – Lot do Bieguna Północnego Roalda Amundsena. Akcja dzieje się w 1925 roku. Roald Amundsen, pierwszy zdobywca Bieguna Południowego, amerykański polarnik Lincoln Ellsworth oraz Hjalmar Riiser-Larsen, norweski pilot i polarnik podejmują niezwykle ryzykowną wyprawę. Kupują dwa samoloty Dornier Do J Wal zdolne lądować na wodzie i przez to nazywane „flying boats” – „latające łódki”. Załodze udaje się wystartować ze Spitsbergenu i wylądować blisko bieguna – niestety ciężko uszkadzając jedną z maszyn. Zaczyna się kilkutygodniowa walka o przetrwanie, której nie planowali ...

Książka do nabycia na stronie sklepu Wydawnictwa Ciekawe Miejsca

www.cmsklep.eu